Kermis

Na twee jaar voor Theo Ilburg te hebben geschreven over de inhoud van mijn platenkast moest het er toch eindelijk eens van komen; een columnpje van mijn hand over het beroemdste en grootste evenement in Tilburg, de kermis. In mijn platenkast staat een aantal grammofoonplaten met het woord ’kermis’ in de titel maar die term dient vooral als kapstok om wat willekeurige – vaak nederlandstalige – muziek aan op te hangen. Oké, de platenhoezen laten ons foto’s van kermisattrakties zien en af en toe komt er een titel van een liedje of de naam van een groep voorbij waarbij je de link met het begrip kermis ook wel kunt leggen. Maar bij het merendeel van die kermisplaten had er net zo goed ‘textielindustrie’ of ‘shopping mall’ kunnen staan, om maar eens wat willekeurige bekende Tilburgse onderwerpen aan te snijden. U zou nog kunnen opperen dat het niveau van de muziek refereert aan de kermis, aan goedkoop volksververmaak dus, al kun je veel van de Tilburgse kermis zeggen maar niet dat het er goedkoop is.

Als kind gebruikte ik vroeger altijd de term ‘kermismuziek’ maar daarmee bedoelde ik uitsluitend de muziek die gedraaid werd bij de mooiste kermisatrraktie ooit, de Hully Gully. Ze hadden bij die molen een man in dienst die niet alleen kaartjes verkocht en de aan- en uitknop bediende, maar ook nog als een Veronica deejay de nieuwste Top 40 singletjes draaide terwijl hij een kreet door de microfoon slingerde die ongeveer klonk als “bopbopbopbop-boplaaaa!”

Maar dat was vroeger en nu heb ik dus een stapel ‘kermisplaten’ voor me liggen waarvan de muziek mij in de verste verte niet doet terugdenken aan wat er destijds bij de Hully Gully gedraaid werd. Vooral bij platenmaatschappij Elf Provinciën hebben ze de smaak flink te pakken gehad want zij brachten een aantal verzamel LP’s uit onder de naam ‘Kermisattrakties’ waarbij alleen de hoesfoto de lading ‘kermis’ enigszins dekt. Hoewel ik de titels van liedjes als ‘Ik ben zo ziek als een hond’, ‘Ga niet weg’ of ‘In de hemel kan het niet mooier zijn’ met enige fantasie ook nog wel in verband kan brengen met de kermis. Op één van de hoezen herken ik trouwens de stoomcarrousel uit De Efteling, maar laat ik niet moeilijk doen, die stond ooit, voordat hij naar het attraktiepark in Kaatsheuvel ging, zo’n zestig jaar lang op lokale kermissen.

De enige die zich wel aan het thema ‘kermis’ hield was Johnny Hoes. Als er geld te verdienen viel stond Johnny vooraan en dus bracht hij wat verzamelplaten uit met artiesten uit zijn eigen stal onder de titel ‘'t is weer kermis’. Maar Johhny deed in ieder geval nog wel de moeite om er een beetje een kermisgevoel in te verwerken. Op de hoezen staan dezelfde modellen die op zowat iedere hoes van zijn label staan afgebeeld, maar ditmaal zijn ze gefotografeerd op een kermis. En de liedjes worden aan elkaar gemixt met kermisgeluiden waarbij u de stem van mijnheer Hoes regelmatig voorbij hoort komen als een vrolijke kermisexploitant die zijn waren aanprijst.

Diezelfde kermisgeluiden horen we trouwens weer terug bij de Heikrekels, ook uit de stal van Johnny Hoes, die hun langspeelplaat kortweg ‘Kermis!’ doopten, hoewel ze hem – afgaande op de muziek – net zo goed ‘Carnaval’ of ‘Koperen bruiloftsfeest’ hadden kunnen noemen. De groep die in deze rubriek zeker niet mag ontbreken is natuurlijk De Kermisklanten die naast het treffende ‘Leve de Kermis’ ook nog het liedje ‘Suikerspinwals’ opnamen. Slechts die twee deuntjes tesamen met een heuse medley van ‘kermissuccessen uit 1969’. is al met al toch een schrale oogst voor een LP met de titel ‘Kermisklanken van de Kermisklanten’!

Om u niet helemaal teleurgesteld achter te laten als aflsuiter nog een liedje dat alle positieve eigenschappen van de kermis onderstreept en dat, hoe curieus, eindigt met exact dezelfe kermisgeluiden als die waar het liedje van De Heikrekels mee begon, terwijl er toch minstens tien jaar tussen de opnames moet zitten! Hoe dan ook, in het lied ‘Op de kermis’ dat komt van de LP ‘Feest met Bassie & Adriaan’ uit 1979, draagt het bekende circusduo genoeg redenen aan waarom u zich de komende dagen maar eens lekker moeten laten onderdompelen in het kermisgedruis. Als ‘ie er dit jaar staat ga ik in ieder geval weer in de Hully Gully!