Ansichtkaarten

De vakantie is in volle gang dus de eerste ansichtkaarten vallen alweer op de deurmat. Dat herinnerde me er aan dat ik nog wat singletjes in de vorm van ansichtkaarten in mijn platenkast heb staan.

De plaatjes die ik in mijn kast vond zijn allemaal ongeadresseerd dus ze zijn nooit als ansichtkaart verstuurd. Dat is wel jammer want ik vraag me af hoe zo’n kaart na de lange reis geklonken moet hebben. Ik vermoed dat de meeste mensen de kaarten kochten als aandenken aan hun vakantie. Op de meeste plaatjes is alleen maar muziek te horen en verder geen geluiden of verhalen over de toeristische attraktie. Dat is wel jammer want het maakt ze minder interessant om naar te luisteren.

Een leuke uitzondering is het singletje van ski-school Arosa in Zwitserland. Daarop staat een heus ski-lied, gezongen door Jodelclub Arosa. Het is een variant op de bekende carnavals hoempapakrakers maar het is in ieder geval speciaal gemaakt voor dit doel. De laatste regel van het refrein luidt veelzeggend: Arosa, ja nur du allein, wir rufen dir Skiheil - Skiheil, Skiheil, Skiheil!

Een andere ansichtkaartflexi is er één uit Lourdes en bevat niet alleen een religieus lied, maar begint eerst met een franstalig gebed. Da’s dan in ieder geval waar voor je goeie geld! De muziek op de andere singletjes is soms nogal verrassend te noemen. Op één plaatje met daarop een Nederlands havengezicht staat het nummer ‘When the saints go marching in’. Voor zover ik weet heeft dat nummer net zoveel met Nederlandse havens te maken als Theo Ilburg met ‘goede smaak’. ‘The Saints’ is van origine een Amerikaans gospelnummer dat vooral gespeeld werd bij begrafenissen. Het nummer wordt door jazzmusici soms ook wel ‘Het monster’ genoemd en dat is niet positief bedoeld. Ik weet niet wat de makers van de ansichtkaart over hun stad of land wilden vertellen maar misschien hadden ze beter een ander deuntje kunnen kiezen om dat duidelijk te maken.
Vreemd genoeg heeft de muziek op geen enkele van mijn Nederlandse ansichtkaartsingles ook maar iets met Holland te maken. Je zou toch eerder een liedje als ‘Tulpen uit Amsterdam’ verwachten bij een Frau Antje in een tulpenveld maar wij worden verblijd met een soort calypsoversie van het lied Diana.

Het ergste is eigenlijk wel het singletje met een Amsterdams stadsbeeld waarop een in het Frans gezongen liedje staat met de titel ‘l’Amour’. Oké, de Wallen zou je met een beetje fantasie wel in verband kunnen brengen met liefde. Maar ik persoonlijk zou ‘Aan de Amsterdamse grachten’ als melodie toepasselijker hebben gevonden. Waarschijnlijk waren de plaatjes gewoon voorlopers van de Europese samenwerking en wereldomvattende handel en moet ik niet zo zeuren. Mijn vakantiekaarten worden dit jaar tenslotte ook verstuurd via TNT en wat is dáár eigenlijk Nederlands aan?

Souvenirs

Terwijl half Nederland op vakantie is hoef ik de deur eigenlijk helemaal niet uit. In mijn platenkast staan wat LP’s en singles die me een goedkope vakantie-ervaring kunnen bezorgen. De meeste platen zijn waarschijnlijk ooit door toeristen gekocht als souvenir en aandenken aan een onbezorgde vakantie.

Ik kan me alleen niet voorstellen dat er veel mensen zijn geweest die thuis zo’n plaat draaiden en lekker gingen zitten luisteren naar geluiden van de stad of het land waar ze net vandaan kwamen. Maar misschien werden de LP’s en singles wel gebruikt als ondersteuning van de onvermijdelijke driehonderd halfmislukte vakantiefoto’s. Bedenk wel, deze platen komen uit een tijd dat er nog geen Powerpoint-presentaties en digitale camera’s waren. Ik zelf kan me ook nog wel de dia-avondjes herinneren die mensen thuis gaven na hun reis zodat ze niet tien keer hetzelfde verhaal hoefden af te steken. Aan luie toeristen was ook al gedacht. Die konden gewoon het hele audio-visuele pakketje bij de ‘giftshop’ kopen en thuis de dia’s laten zien terwijl het singletje voor de gesproken tekstuele ondersteuning zorgde.

Op een singletje dat als aandenken aan een vakantie in Israel is bedoeld, wordt de achterliggende boodschap al snel duidelijk. U bent nu wel in Israel geweest maar uw vrienden nog niet en wij zouden graag zien dat ook zij hun vakantiegeld hier komen uitgeven!
Een ander singletje maakt ook pijnlijk duidelijk dat de bedoeling erachter van een hele andere aard is dan dat we in eerste instantie zouden vermoeden. Het gaat om een doorzichtig flexisingletje dat werd weggeven of verkocht bij de viering van honderdvijftig jaar stoomtreinwedstrijden in Rainhill, een plaatsje tussen Manchester en Liverpool. Ergens halverwege wordt God erbij gehaald en lijkt het plaatje meer op een manier om onschuldige zieltjes te winnen voor een veel hoger doel dan wedstrijden met treinen.

Blijkbaar wilde tankstation BP ook een duit in het souvenirzakje doen door fotoflexi’s te verkopen, of misschien wel weg te geven, als herinnering aan een mooie vakantie. Op de singletjes zijn geen geluiden van het land of stemmen die een rondleiding verzorgen te horen maar alleen maar muziek waar ik niet echt enthousiast van word. Maar de plaatjes zijn prachtig om te zien en vooral leuk om te hebben. En dat is eigenlijk de enige echte bedoeling van een souvenir!

Barbecue Party

Nu het eindelijk zomer is kan er ook weer lekker gebarbecued worden. En met wie kunt u dat beter doen dan met… nou ja, noem maar wat willekeurige namen uit uw vrienden- of familiekring. Maar de láátste aan wie u zult denken als u lekker in uw tuin wat vlees wil grillen is waarschijnlijk Tonny Eyk. En toch nam hij in 1975 een LP op met de rake titel ‘Barbecue Party’. En Tonny pakte flink uit want je kreeg er ook nog ‘gratis barbecue recepten’ bij. Bovendien wordt de naam van Harry Verbeke die de tenor sax bespeeld nog eens extra vernoemd, maar of dat wel een aanbeveling is waag ik te betwijfelen.

De LP staat vol met easy listening evergreens die met vlees grillen of eten in het algemeen niks te maken hebben. Wat dat betreft past het hoesje bij de CD die de Amerikaanse punkrockband Screeching Weasel in 1994 uitbracht in dezelfde categorie als Tonny’s Barbecue Party LP. En ook de titel van die CD zou de lading volledig hebben gedekt: ‘How to make enemies and irritate people’!

De foto op de hoes van de Barbecue Party laat ons een Tonny Eyk zien zoals ik hem nog niet kende. Met één hand behendig een spare ribje omdraaien, terwijl zijn andere hand op een gelukzalig kijkende dame rust. Wellicht is er een mooie carrière als kok aan hem voorbij gegaan.

In Duitsland pakken ze de zaken uiteraard serieuzer aan en wel met een heuse ‘draaischijfkok’. Het gaat om de televisiekok Ulrich Klever die een singletje heeft opgenomen met daarop een kookcursus. Terwijl de Fred Silverband in de achtergrond een aardig dansmuziekje speelt vertelt Ulrich ons hoe we een steak moeten bakken of een droge Martini kunnen mixen.

Tonny Eyk was niet de enige die de combinatie recepten en muziek ontdekt had. Het leukste plaatje in mijn kast wat dat betreft, is misschien wel het reklameplaatje van Dole met daarop ‘de barre avonturen van Bob Banaan’. Het singletje bevat een sprookje met wat liedjes van Bob Banaan in het land Dole en in het hoesje staan 12 recepten die uiteraard allemaal te maken hebben met banaan. Dus terwijl moeder zich waagde aan de ‘Bananen karnemelkshake’ of de ‘Bananen-prei salade’ konden de kinderen genieten van een spannend sprookje. Ik zie trouwens dat het alweer is gaan regenen dus van barbecueën komt voorlopig ook niks meer terecht…

Reader’s Digest

Als de namen ‘Favorieten express’, ‘Festival of all time hits’ of ‘Stardust memories’ bij u niet direct een belletje doen rinkelen, dan bent u waarschijnlijk te jong of u kunt zich gelukkig prijzen omdat u 'gezond van geest bent'. Bij mij roepen namen als ‘Music for the moments’, ‘Down memory lane’ en ‘Great original hits of the 70’s’ namelijk een onweerstaanbare verzamelwoede op!

Ik heb het over de gratis proefplaatjes van Reader’s Digest, de flexi’s in zwart, goud of zilver die je vroeger kreeg thuisgestuurd om je lekker te maken voor de aanschaf van een LP met dezelfde naam. Ik heb er een stuk of vijftig en ik heb eigenlijk geen idee hoe ik er allemaal aan gekomen ben. Het is één van die dingen waar zelfs handelaars geen droog brood in zien en ze geven ze dan ook vaak gratis mee met een stapeltje verkochte platen.

Soms komen ze zelfs illegaal mijn huis binnen omdat ze zonder dat ik het zelf wist in een hoesje van een ander singletje terecht zijn gekomen of tussen een stapel LP’s.
Ik heb ook geen idee hoeveel er in de loop van de tijd gemaakt zijn maar het moeten er denk ik meer dan honderd geweest zijn. Hoewel ik moet zeggen, dat ik ook nog zo’n stuk of dertig singletjes dubbel heb, waarvan sommige zelfs in zes-, zeven- of achtvoud.
Dus misschien zijn er nooit zo veel verschillende plaatjes gemaakt maar was de oplage gewoon gigantisch groot omdat ze huis-aan-huis verspreid werden. Op veel van de plaatjes zijn de stemmen van Pim Jacobs en Willem Duys te horen die fragmenten van bekende nummers aan elkaar praten maar ook andere meer of minder bekende stemmen hebben er aan meegewerkt.
Ik heb voor mezelf ooit een verzamel CD gemaakt met daarop de mooiste plaatjes en ik weet nu zeker dat de flexi’s véél interessanter zijn om naar te luisteren dan de LP’s waar ze reklame voor maken. Eigenlijk werkt het net als bij bioscooptrailers, die ik vaak ook véél leuker vind dan de daadwerkelijke film. Met de komst van de CD heb ik van Reader’s Digest amper nog wat vernomen. Ik zal de plaatjes maar goed bewaren want ik heb ooit gehoord dat juist de dingen die in grote oplage zijn gemaakt later veel geld waard worden. Mensen zien daar namelijk de waarde niet van in en gooien het dus allemaal bij het grofvuil! Wellicht dat mijn (klein)kinderen er dan in een verre toekomst nog een leuke bak geld aan kunnen verdienen. Moeten er alleen nog wel platenspelers zijn…