Dood

Het is vandaag Allerzielen, de dag dat op veel plaatsen in de wereld overledenen worden herdacht. Twee dagen terug was het Halloween en gisteren Allerheiligen. In Mexico vieren ze in deze periode de 'dag van de doden'. Al met al een geschikt moment dus om eens stil te staan bij wat 'doodse' grammofoonplaten. Ik schreef al eens over mijn Halloween platen en later ook nog over een bidprentje op vinyl. Maar er staan wel wat meer platen in mijn kast waar de dood om de hoek komt kijken.









Omdat vroeger iedere kans werd aangrepen een belangrijke gebeurtenis in het leven vast te leggen op vinyl, is een herdenkingsgrammofoonplaatje voor een overledene eigenlijk helemaal niet zo vreemd. Een voorbeeld daarvan is het singletje 'In memoriam' van Anneke Visser. We komen niks over haar te weten, behalve dat ze goed kon zingen, maar misschien is dat ook wel voldoende om haar aan de vergetelheid te ontrukken.

Nog zo'n 'in memoriam' is het singletje uit de serie 'Story discoboek' met de wat bizarre titel 'Dorus is niet dood'. Op het plaatje staan sketches en liedjes van de populaire cabaretier. Niet echt een compleet overzicht maar hij hoeft zich er ook niet in zijn graf voor om te draaien.

Voor sommigen werd zelfs een hele LP gemaakt om te kunnen terugblikken op hun leven. Eén daarvan is monseigneur Bekkers, ooit bisschop in Den Bosch. Als openingstrack voor de langspeelplaat werd gekozen voor het lied 'Niemand leeft voor zichzelf' waarvan de opname werd gemaakt tijdens de uitvaartdienst van de bisschop.

Uit het voormalige archief van de Stichting Opleiding Leraren komt het van oorsprong Britse singletje 'Families song and dance' met daarop een overzicht van liedjes uit verschillende landen, die gebruikt werden bij belangrijke gebeurtenissen. En dus vinden we ook een aantal liedjes die mensen ergens in de wereld zingen als iemand het loodje heeft gelegd. 'The lyke wake dirge' zoals één van de liedjes heet komt oorspronkelijk uit Yorkshire en werd gezongen door degene die waakte bij een zojuist overleden persoon. In het lied wordt verteld wat er met de overledene zal gebeuren als hij of zij goed heeft gedaan in het leven maar ook wat er gebeurt als de dode zich bij leven heeft misdragen.

Er zijn natuurlijk honderden liedjes over sterven of de dood gemaakt. Zoveel dat ik ze nooit allemaal zal kunnen horen, er voor het gemak maar even van uitgaande dat ik dat zou willen. Je zou verwachten dat die liedjes een en al kommer en kwel zijn maar gelukkig staan er in mijn platenkast genoeg liedjes met een vrolijke kijk op doodgaan. Bijvoorbeeld Piet Römer, beter bekend als 'De Cock, met CeeOoCeeKaa', die in de jaren zeventig zijn eigen heengaan bezong in het carnavaleske liedje 'De fondseman van het dooiefonds'. Of Tol Hansse die in het lied 'Zes planken' zingt dat het na je dood niet meer uitmaakt of je bij leven een rijkaard of een arme sloeber was. Uiteindelijk eindigen we allemaal toch bij dezelfde – best betaalde – makelaar, die een huisje voor je regelt, gemaakt van zes planken.

Han Peekel, die de meesten van ons nog zullen kennen van het kinderprogramma 'Wordt vervolgd' zong in zijn vroege jeugd en dat horen we terug in het liedje 'Dood'. Het deuntje beschrijft zijn eigen overlijden en hoe hij uiteindelijk weer reïncarneert als brood. Ja, u leest het goed. Om in 'Wordt vervolgd' termen te blijven: “Ik ben Han Peekel en ik doe een grof volkoren na!”

Ongetwijfeld één van de best verkochte nederlandstalige vrolijke liedjes over sterven is het nummer 'Leven na de dood' van Freek de Jonge. Die staat helaas niet in mijn platenkast maar wel de tegenhanger 'Niks na de dood'. In beide liedjes is de hoofdboodschap: doe wat je wilt, weg met de moraal en leef er maar op los. Maar vreemd genoeg staat de conclusie bij het ene lied haaks op die van de andere. Voor je gedrag hier op aarde maakt het kennelijk dus niet uit of er wel of geen hiernamaals is. Wat u ook doet, u gaat ooit dood en wat er daarna gebeurt weet nog altijd niemand. Geniet er dus nog maar even van. Voor je het weet is het voorbij.